KI HAJAR DEWANTARA (bahasa jawa)

     Ki Hajar Dewantara kuwi sawijining pelopor pendhidhikan kanggo kaum pribumi Indonesia ing zaman penjajahan Walanda.

      Lair nalika tanggal 2 Mei 1889, kanthi asma Raden Mas Suwardi Suryaningrat, Ki Hajar Dewantara ngadegake perguruan Taman Siswa sing menehi kesempatan marang pribumi supaya bisa oleh pendhidhikan kayadene priyayi utawa wong-wong Walanda.

Ki Hajar Dewantara kagungan tulisan sing misuwur yakuwi “ Yen Aku Wong Landa ” (irah-irahan asli: Als ik eens Nederlander was ), kang isine protes marang Walanda, dipacak ing surat kabar de Express duweke Dr. Douwes Dekker taun 1913. Artikel iki ditulis jroning konteks rencana pamarentah Walanda ngumpulke sumbangan saka Hindia Walanda (Indonesia), sing wektu kuwi isih durung mardika, kanggo prayaan kamardikan Walanda saka Prancis.

Amarga tulisan iku Walanda nesu. Ki Hajar Dewantara banjur arep dibuwang ing Pulau Bangka (saking permintaan Ki Hajar Dewantara). Nanging, Douwes Dekker lan Cipto Mangunkusuma ora setuju. Amarga iku, Ki Hajar Dewantara, Douwes Dekker lan Cipto Mangunkusuma langsung dibuang ing negara Walanda.

Ki Hajar Dewantara kagungan semboyan ingkang misuwur, yaiku :Ing Ngarsa Sung Tuladha kang tegese pemimpin bisa dadi patuladhan sing becik tumrap andhahane, Ing Madya Mangun Karsa Pemimpin bisa paring pituduh, panemu, wawasan, supaya sing dipimpin bisa nindakake jejibahan kanthi becik, Tut Wuri Handayani. Pemimpin bisa ngawat-awati, paring panyengkuyung supaya sing dipimpin gumregah nindakake jejibahan.

Ki Hajar Dewantara séda tangggal 26 April 1959 lan disarèkaké ing Wijayabrata, désa Mlati, Sleman, Yogyakarta. Tanggal lairé, 2 Mei, sabanjuré didadèkaké Dina Pendhidhikan Nasional ing Indonesia. Ki Hajar Dewantara dikenal minangka Bapak Pendhidhikan Indonesia lan pasuryané bisa dideleng ing dhuwit kertas pecahan Rp 20.000 taun emisi 1998